Οι αγορές ριγούν καθώς αναζωπυρώνονται διαρκώς οι φόβοι ενός εμπορικού πολέμου...
μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Μέχρι στιγμής έχουν εστιάσει κυρίως στους δασμούς που θέλει να επιβάλει ο πρόεδρος Donald Trump σε μια σειρά κινεζικών προϊόντων καθώς και στις απειλές της Κίνας για αντίποινα. Αλλά οι επενδυτές ενδέχεται να παραβλέπουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο σε αυτή τη διαμάχη.
Πράγματι, οι δασμοί σε βάρος των αμερικανικών προϊόντων θα επέφεραν πλήγμα –η νευρικότητα είναι ήδη εμφανής στον αγροτικό κόσμο- αλλά υπάρχει ένα όριο στο πόσο πόνο μπορούν πραγματικά να προκαλέσουν. Η μεγάλη ανησυχία ότι η Κίνα θα εγκαταλείψει τις τεράστιες συμμετοχές της σε ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου είναι επίσης αβάσιμη.
Οι κίνδυνοι για τις επιχειρήσεις των ΗΠΑ που ήδη δραστηριοποιούνται στην Κίνα, ωστόσο, θα μπορούσαν να είναι σημαντικοί. Σε αυτή την περίπτωση το Πεκίνο μπορεί να χτυπήσει στο μαλακό υπογάστριο μιας ευρείας γκάμας αμερικανικών εταιρειών, από την Apple Inc. έως τη General Motors Co. και την Starbucks Corp. Παρότι αυτές οι εταιρείες έχουν εδραιωμένα brands, μεγάλες επιχειρήσεις και ισχυρές συνδέσεις με τους Κινέζους καταναλωτές, θα μπορούσαν να υποστούν σοβαρή ζημιά εάν το Πεκίνο επέλεγε να ανεβάσει το θερμόμετρο με τον Trump.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως στα αυτοκίνητα, οι εταιρείες αυτές αναγκάστηκαν από τις εμπορικές πολιτικές της Κίνας να παράγουν τοπικά. Σε άλλες περιπτώσεις, η φύση της επιχείρησης καθιστά αναγκαία την προσέγγιση των Κινέζων καταναλωτών. Όποια και αν είναι η αιτία, οι δασμοί θα έχουν ελάχιστες επιπτώσεις σε πολλές από αυτές τις δραστηριότητες των ΗΠΑ.
Η GM είναι ένα καλό παράδειγμα. Έχει εισαγάγει 150 μοντέλα Camaros από τις ΗΠΑ στην Κίνα φέτος. Τα υπόλοιπα αυτοκίνητα που η ίδια και οι συνεργάτες της έχουν πουλήσει –περισσότερα από 986.000 μόνο στο πρώτο τρίμηνο- κατασκευάστηκαν επί τόπου. Εάν η Κίνα ήθελε πράγματι να πιέσει μια εταιρεία σαν την GM, θα χρειαζόταν να καταφύγει σε άλλες μεθόδους πέρα από τις εισαγωγές δασμών.
Με τι θα έμοιαζε αυτό; Καταρχάς, οι γραφειοκράτες έχουν τεράστια επιρροή στην γέννηση και τον θάνατο των επιχειρήσεων στην Κίνα. Η καθυστέρηση στην έκδοση μιας σειράς περίπλοκων αδειών και εγκρίσεων θα ήταν ένας τρόπος να επιβραδυνθεί η επέκταση Αμερικανών ανταγωνιστών στην κινεζική αγορά.
Ένα πιο ισχυρό –και δυνητικά συντριπτικό- όπλο θα ήταν ένα μποϊκοτάζ στα αμερικανικά προϊόντα. Το Πεκίνο έχει χρησιμοποιήσει τέτοιες εκστρατείες σε προηγούμενες διαμάχες που ενίοτε είχαν καταστροφικές συνέπειες.
Πριν από έξι χρόνια, εν μέσω εντεινόμενης διαμάχης με την Ιαπωνία για μια σειρά από αμφισβητούμενα νησιά, η Κίνα χρησιμοποίησε κρατικά ΜΜΕ για να ξεσηκώσει τους διαδηλωτές, οι οποίοι επιτέθηκαν σε ιαπωνικά αυτοκίνητα και επιχειρήσεις. Οι πωλήσεις των Toyota, των Honda και των Nissan υπέστησαν βουτιά.
Πιο πρόσφατα, η Κίνα επιχείρησε να πιέσει τη νότια Κορέα να εγκαταλείχει ένα αμερικανικό σύστημα πυραυλικής άμυνας που το Πεκίνο θεωρούσε απειλή. Απέκλεισε τους νοτιοκορεάτες ποπ σταρ από την ενδοχώρα, οι κινεζικές επιχειρήσεις μποϊκόταραν τα κορεατικά προϊόντα και οι επιχειρήσεις της Κορέας μαράθηκαν. Το 2015, η Hyundai Motor Co. ήταν το τρίτο δημοφιλέστερο brand επιβατικών αυτοκινήτων στην Κίνα, με 5% της αγοράς. Πέρυσι, το μερίδιό της είχε υποχωρήσει στο 3,1%, κατατάσσοντας την Hyundai 11η, σύμφωνα με την LMC Automotive.
Θα μπορούσε να πει κάποιος ότι η πίεση προς τις εταιρείες των ΗΠΑ θα μπορούσε να "εκπυρσοκροτήσει". Εξάλλου, αυτές οι εταιρείες απασχολούν πάρα πολλούς ανθρώπους: η GM (συμπεριλαμβανομένων των κοινοπραξιών της) απασχολεί 58.000 εργαζόμενους στην Κίνα. Αλλά το Πεκίνο έχει δείξει προηγουμένως ότι είναι διατεθειμένο να επωμιστεί το κόστος αυτό για την επίτευξη των στρατηγικών στόχων του. Στο πλαίσιο της εκστρατείας κατά της Κορέας, η Kia Motors Corp. μείωσε τις ώρες εργασίας και τις αποδοχές των Κινέζων υπαλλήλων της καθώς οι πωλήσεις βυθίστηκαν.
Στην παρούσα διαμάχη, η Κίνα έχει κρατήσει μέχρι στιγμής το σπαθί στο θηκάρι του, πιθανώς επειδή θέλει να παρουσιάσει την αντίδρασή της στους δασμούς του Trump ως αμοιβαία. Λόγω της ανισορροπίας στο εμπόριο μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, ωστόσο, υπάρχει ένα όριο ως προς το βαθμό στον οποίο το Πεκίνο μπορεί να ανταποκριθεί στην τακτική του Trump μόνο με δασμούς. Υπάρχουν τόσο πολλές αμερικανικές εισαγωγές να φορολογήσει. Εάν (ή πότε) οι αρχές επιλέξουν να κυνηγήσουν τις εταιρείες των ΗΠΑ στην Κίνα, θα μπορέσουν να προκαλέσουν διαδηλώσεις και μποϊκοτάζ εν μια νυκτί.
Οι επιπτώσεις θα μπορούσαν να είναι σημαντικές και θα έπρεπε να απασχολούν πολύ τα αμερικανικά στελέχη. Φανταστείτε τι θα συνέβαινε με την GM εάν οι πωλήσεις της στην Κίνα -που αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 40% του συνόλου της- υποχωρούσαν αντίστοιχα με τις πωλήσεις της Toyota το 2012. Ή αν η Starbucks, η οποία ανοίγει ένα νέο κατάστημα στην Κίνα κάθε 15 ώρες, έβλεπε να καταστήματά της να δέχονται επιθέσεις από διαδηλωτές.
Ας ελπίσουμε ότι τα πράγματα δεν θα εκφυλιστούν σε αυτό το βαθμό. Όμως στην φαινομενική αφέλειά τους, ο Trump και οι σύμβουλοί του ξεκίνησαν μια πάλη με ένα αυταρχικό κράτος ικανό να συγκεντρώνει πολύ περισσότερη δημόσια υποστήριξη για τις θέσεις του από ό,τι μπορεί ο Trump σε μια διχασμένη, δημοκρατική Αμερική. Αυτό είναι κάτι για το οποίο οι επενδυτές θα έπρεπε πραγματικά να ανησυχούν.
Πηγή
